Σε μια εποχή ξεχασμένων remake και άτονων διασκευών, το Dracula του Coppola εξακολουθεί να αποτελεί το απόλυτο γοτθικό ρομαντικό κινηματογραφικό έργο με ένα μαγευτικό μείγμα τρόμου, πάθους και τραγωδίας.
Κάθε Halloween φέρνει μια επιστροφή στο σκοτάδι και το υπερφυσικό, όμως λίγα κινηματογραφικά τέρατα έχουν φτάσει το στοιχειωτικό μεγαλείο του Δράκουλα του Bram Stoker, και της κινηματογραφικής του μεταφοράς το 1992 σε σκηνοθεσία Francis Ford Coppola. Με την απόκοσμη ατμόσφαιρα, τα οπερατικά γραφικά και την αξέχαστη ερμηνεία του Sir Gary Oldman, ο οποίος πρόσφατα χρίστηκε ιππότης για την αξιοσημείωτη καριέρα του, η ταινία μοιάζει λιγότερο με μια παραδοσιακή ιστορία τρόμου και περισσότερο με το ερωτικό όνειρο του ίδιου του Δράκουλα. Ένα πυρετώδες όραμα αιώνιας επιθυμίας, ενοχής και λύτρωσης που συνεχίζει να γοητεύει το κοινό δεκαετίες αργότερα.
Η πλοκή
Η ταινία επαναπροσδιορίζει τον διάσημο βρικόλακα όχι ως αιμοδιψές τέρας, αλλά ως έναν χαρισματικό και τραγικό ήρωα, έναν έκπτωτο άγγελο που τιμωρήθηκε επειδή αψήφησε τον Θεό μετά την απώλεια της αγαπημένης του. Αιώνες αργότερα, ανακαλύπτει ότι η χαμένη του αγάπη έχει μετενσαρκωθεί στη μορφή της Μίνα, μιας νεαρής γυναίκας αρραβωνιασμένης με έναν άλλο άντρα. Οδηγημένος τόσο από αφοσίωση όσο και απόγνωση, ο Δράκουλας επιστρέφει από τις σκιές για να την αποκτήσει, θολώνοντας τα όρια μεταξύ λαγνείας, αγάπης και θανάτου. Το ταξίδι του ξεδιπλώνεται ως μια σκοτεινή, ρομαντική αναζήτηση λύτρωσης, όπου η αιώνια επιθυμία γίνεται ταυτόχρονα η κατάρα του και η μόνη του ελπίδα σωτηρίας.
| Η φιγούρα του Δράκουλα
colinsreview.comΗ απεικόνιση του Δράκουλα από τον Sir Gary Oldman ως έναν άνθρωπο που κάποτε επιθυμούσε τα πάντα και σε μια άλλη ζωή, έλαβε ό,τι ήθελε και υπέστη την τιμωρία που του άξιζε. Η κατάρα του είναι ότι δεν μπορεί πλέον να αγαπάει όπως κάποτε. Όποιος τον αγαπά πρέπει να παρασυρθεί στο σκοτάδι για να παραμείνει μαζί του. Ο Oldman παρουσιάζει τον Δράκουλα ως μια φιγούρα, διχασμένη ανάμεσα στην ανθρώπινη ευαλωτότητά του και τα τερατώδη ένστικτά του. Ένα ον που καταναλώνεται από ενοχές, απώλεια και αιώνια λαχτάρα. Κατά καιρούς, στην ηλικιωμένη και διεφθαρμένη μορφή του, μοιάζει ακόμη και με τον Palpatine από το Star Wars, συμβολίζοντας την αποσύνθεση και το πνευματικό κόστος της ύβρις. Ωστόσο, κάτω από το εξωτερικό περίβλημμα κρύβεται μια πονεμένη ανθρωπιά που τον κάνει τόσο σαγηνευτικό όσο και τρομακτικό. Μέσα από τις πολλές μεταβαλλόμενες εμφανίσεις του, από τον αρχαίο κόμη μέχρι τον νεαρό εραστή, ο Oldman δημιουργεί έναν λιγότερο τρομακτικό αλλά πιο ρομαντικό και αισθησιακό Δράκουλα, μεταμορφώνοντας το κλασικό τέρας σε σύμβολο καταδικασμένου πάθους και θεϊκής τιμωρίας.
| Οι υπόλοιποι χαρακτήρες
Ο Anthony Hopkins προσφέρει μια δυνατή και εκκεντρική ερμηνεία του Καθηγητή Van Helsing, μετατρέποντας τον παραδοσιακό κυνηγό βρικολάκων σε έναν άνθρωπο του οποίου η τεράστια γνώση για τη ζωή, τον θάνατο και το υπερφυσικό τον έχει οδηγήσει στα πρόθυρα της τρέλας. Το μείγμα νοημοσύνης, χιούμορ και βαρβαρότητας τον καθιστά τον τέλειο αντίπαλο του Δράκουλα. Και οι δύο είναι εξίσου παράξενοι, φιλόδοξοι και εμμονικοί. Γύρω του η Winona Ryder ως η αιθέρια και βασανισμένη Μίνα, ο Keanu Reeves ως ο αθώος αλλά αποφασισμένος Τζόναθαν Χάρκερ και η Sadie Frost ως η αισθησιακή και καταδικασμένη Λούσι, ενισχύουν την ιστορία για την επιθυμία, τη διαφθορά και τη λύτρωση. Τέλος, η Monica Bellucci, που εμφανίζεται ως μία από τις νύφες του Δράκουλα, προσθέτει μια αξέχαστη πινελιά σκοτεινής αποπλάνησης, ολοκληρώνοντας το στοιχειωτικό και οπτικά πλούσιο σύνολο του Coppola.
| ΜΙΝΑ & ΛΟΥΣΙ
Οι σχέσεις που σχηματίζει ο Δράκουλας με τη Λούσι και τη Μίνα αποκαλύπτουν δύο εντελώς διαφορετικά πρόσωπα της αγάπης, το ένα ριζωμένο στην επιθυμία και τη λαγνεία, το άλλο στην πνευματική λαχτάρα και λύτρωση. Η Λούσι αντιπροσωπεύει το σώμα, είναι σεξουαλικά απελευθερωμένη, παιχνιδιάρα και ασυγκράτητη από τους ηθικούς κώδικες της εποχής της. Η συνάντησή της με τον Δράκουλα ξυπνά και τελικά κορυφώνει αυτή την αισθησιακή ελευθερία, μετατρέποντάς την στην φυσική ενσάρκωση της επιθυμίας χωρίς αγάπη, στη ζωώδη πείνα που απομένει όταν το πάθος χάνει την ψυχή του. Αντίθετα, η Μίνα ξεκινά ως το αντίθετο, καταπιεσμένη, αγνή και δεσμευμένη από κοινωνικές προσδοκίες, όμως βρίσκει μια σκοτεινή απελευθέρωση στην παρουσία του Δράκουλα. Όταν εμφανίζεται, η σκιά του καλύπτει τα πάντα, συμβολίζοντας το πώς την κατακλύζει και την κατέχει πλήρως. Η μεταμόρφωση της Μίνα είναι συναισθηματική παρά σωματική. Ελκύεται από τον Δράκουλα όχι μόνο από την υπνωτική του δύναμη, αλλά και από την στοιχειωτική αίσθηση ότι η αγάπη τους ξεπερνά τις ζωές. Ωστόσο, επειδή η αγάπη του Δράκουλα είναι μολυσμένη, σε αντίθεση με την αθώα αφοσίωση του Τζόναθαν, μπορεί να την εκφράσει μόνο διαφθείροντάς την και σύροντάς την στο σκοτάδι του αντί να την απελευθερώσει.
| Η έννοια της αγάπης
Με μια ευρύτερη έννοια, η ταινία χρησιμοποιεί αυτές τις σχέσεις για να εξερευνήσει την αγάπη ως κατάρα και σωτηρία. Οι αιώνες ύπαρξης του Δράκουλα χωρίς αληθινή αγάπη τον έχουν αφήσει κενό, γεμάτο από λαγνεία που έχει μετατραπεί σε πείνα. Μόνο μέσω της Μίνα ανακαλύπτει ξανά την πιθανότητα της λυτρωτικής αγάπης, μιας αγάπης που δεν απαιτεί κατοχή αλλά θυσία. Η ένωσή τους δεν τελειώνει με έναν θρίαμβο του καλού επί του κακού, αλλά με τη συμφιλίωση και τον θάνατο, την αναγνώριση ότι η αληθινή αγάπη δεν μπορεί να επιβιώσει στη διαφθορά και ότι μόνο μέσω του θανάτου του μπορούν και οι δύο να βρουν ειρήνη. Με αυτόν τον τρόπο, το Dracula του Coppola μεταμορφώνει τον μύθο του βρικόλακα σε μια ρομαντική τραγωδία, υποδηλώνοντας ότι η απόλυτη δύναμη της αγάπης έγκειται στην ικανότητά της να λυτρώνει, ακόμη και μέσα από την καταστροφή.
| Πώς συνδέεται με το BEAUTY AND THE BEAST;
Το Dracula του Coppola μοιράζεται μια αισθητική και καλλιτεχνική σύνδεση με την Πεντάμορφη και το Τέρας, τόσο την ταινία του Cocteau του 1946 όσο και την εκδοχή της Disney του 1991, ιδιαίτερα στον τρόπο με τον οποίο η αγάπη λυτρώνει την τερατώδη ανδρική φιγούρα. Σε αυτές τις ιστορίες, ο θηριώδης και καταραμένος άντρας δεν μπορεί να σώσει τον εαυτό του και μόνο η αφοσίωση και η συμπόνια μιας γυναίκας μπορούν να ξεκλειδώσουν την ανθρώπινη φύση του. Η Μπελ και η Μίνα λειτουργούν με αξιοσημείωτα παρόμοιους τρόπους καθώς αντιμετωπίζουν και αγκαλιάζουν τα τέρατά τους, αναγνωρίζοντας την αγάπη τους παρά τον κίνδυνο και το σκοτάδι τους.
Και στις δύο περιπτώσεις, η αποδοχή των γυναικών γίνεται μια μεταμορφωτική δύναμη. Για την Μπελ, κυριολεκτικά σπάει την κατάρα και αποκαθιστά το Τέρας στην ανθρώπινη μορφή, ενώ για τη Μίνα, επιτρέπει στον Δράκουλα μια φευγαλέα, γλυκόπικρη λύτρωση. Μια βασική διαφορά, ωστόσο, είναι ότι ενώ το Τέρας τελικά επιβιώνει και αποκαθίσταται, ο Δράκουλας πεθαίνει, ανίκανος να επιστρέψει τον κόσμο όπως κάνει το Τέρας. Αυτή η αντίθεση τονίζει την πιο σκοτεινή, πιο τραγική εκδοχή της αγάπης του Δράκουλα που είναι λυτρωτική και απελευθερωτική, αλλά και άρρηκτα συνδεδεμένη με τη θνητότητα και τη θυσία. Και στις δύο ιστορίες, όμως, το μήνυμα είναι σαφές, η αγάπη έχει τη δύναμη να λυτρώσει ακόμη και εκείνους που έχουν χαθεί περισσότερο στο σκοτάδι, έστω και για λίγο.
| Η αισθητική στον Dracula του Coppola
Η αισθητική της ταινίας δεν μοιάζει με καμία άλλη ταινία του είδους. Όλα όσα συνδέονται με τον Κόμη φαίνεται να υπάρχουν σε έναν κόσμο όπου οι φυσικοί νόμοι δεν ισχύουν πλέον καθώς η σκιά του κινείται ανεξάρτητα, η αντανάκλασή του απουσιάζει και οι συνηθισμένες πράξεις εκτυλίσσονται με παράξενους, αδύνατους τρόπους, δημιουργώντας μια αίσθηση του αλόκοτου. Ο Coppola, εμπνευσμένος από τον βωβό τρόμο όπως ο Νοσφεράτου, επέμεινε όλα τα οπτικά εφέ στο Dracula να γίνουν ζωντανά κι όχι μέσω της τεχνολογίας των υπολογιστών. Λόγω περιορισμών στον προϋπολογισμό, υιοθέτησε ένα σχεδόν χειροποίητο στυλ, χρησιμοποιώντας θέατρο σκιών για μάχες και αντίστροφη κίνηση για να δώσει σε σκηνές, όπως η μεταμόρφωση της Λούσι, έναν απόκοσμο, απόκοσμο ρυθμό.
Το αποτέλεσμα είναι μια ταινία που μοιάζει με κινούμενο πίνακα, όπου κάθε καρέ θα μπορούσε να κρεμαστεί στον τοίχο. Μία από τις πιο εντυπωσιακές στιγμές, το πλάνο του φέρετρου της Λούσι με τους δικούς της να την θρηνούν, που θυμίζει τον θρήνο των 7 νάνων στη Χιονάτη, αποτυπώνει τη σύγκρουση μεταξύ ομορφιάς και θανάτου που καθορίζει τον τόνο της ταινίας. Ο Coppola γεμίζει την ταινία με θρησκευτικά σύμβολα και βία, αντανακλώντας τη αγάπη του τόσο για το ιερό όσο και για το αμαρτωλό, όπως ακριβώς έκανε και στον «Νονό». Επιπλέον η στοιχειωτική μουσική επένδυση του Wojciech Kilar εμβαθύνει αυτή την ατμόσφαιρα, υφαίνοντας το οπερατικό μεγαλείο με τον τρόμο, αναβαθμίζοντας την ταινία.
| Οι μεταφορές που συνδέονται με τη ταινία
aoaff.gr
Μερικοί βλέπουν τον μύθο των βρικολάκων και συγκεκριμένα αυτή την ταινία ως μεταφορά για τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, όπως το AIDS, τα οποία ήταν κυρίαρχα ζητήματα εκείνη την εποχή. Η επιθυμία του Δράκουλα είναι ταυτόχρονα σαγηνευτική και θανατηφόρα, σκορπίζοντας ενοχές και βλάβη μέσω στενών σχέσεων. Η ταινία συνδέει τη λαγνεία με τις συνέπειες, δείχνοντας ότι το πάθος μπορεί να φέρει σωματικό και ηθικό κίνδυνο, ωστόσο υποδηλώνει επίσης ότι η επιθυμία μπορεί να είναι περίπλοκη, ακόμη και λυτρωτική, ανάλογα με το πώς βιώνεται.
| Ο αντίκτυπος της ταινίας
Το Dracula του Coppola παραμένει ένα ορόσημο στον γοτθικό κινηματογράφο, συνδυάζοντας ρομαντική τραγωδία, τρόμο και οπτικό θέαμα με τρόπο που λίγες ταινίες έχουν καταφέρει. Επαναπροσδιορίζοντας τον Δράκουλα ως έναν τραγικό, χαρισματικό ήρωα και εξερευνώντας την πολυπλοκότητα του έρωτα, της επιθυμίας και της λύτρωσης, η ταινία υπερβαίνει την παραδοσιακή ιστορία βρικολάκων. Τα πρακτικά εφέ, η θεατρική αισθητική και η στοιχειωτική μουσική δημιουργούν έναν καθηλωτικό κόσμο που συνεχίζει να επηρεάζει τους κινηματογραφιστές και να εμπνέει το κοινό. Πέρα από την ψυχαγωγία, η ταινία αντηχεί θεματικά, ασχολούμενη με την ανθρώπινη λαχτάρα, τη θνητότητα και τις συνέπειες του πάθους, αφήνοντας ένα διαρκές αντίκτυπο τόσο στην ποπ κουλτούρα όσο και στην εξέλιξη του κινηματογραφικού τρόμου.
Δείτε το trailer:
